Wraz ze zmianą ustawy Prawo ochrony środowiska, sejmik województwa może w drodze uchwały, w celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na zdrowie ludzi lub na środowisko, wprowadzić ograniczenia lub zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. Instrumentem umożliwiającym poprawę jakości powietrza na szczeblu wojewódzkim i lokalnym jest tzw. „uchwała antysmogowa”.

Radni Sejmiku Województwa Wielkopolskiego przyjęli 18 grudnia 2017 r. trzy uchwały w sprawie ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw dla obszaru Miasta Poznania, Miasta Kalisza i strefy wielkopolskiej.

Uchwały określają rodzaje podmiotów oraz instalacje, dla których wprowadza się ograniczenia lub zakazy. Podmiotami tymi są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, eksploatujące instalacje w których następuje spalanie paliw stałych, takich jak kocioł, kominek lub piec.

Uchwały wprowadzają zakaz stosowania następujących paliw:
1. węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z jego wykorzystaniem;
2. mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem;
3. paliw, w których udział masowy węgla kamiennego o uziarnieniu poniżej 3 mm wynosi więcej niż 15%;
4. węgla kamiennego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla, nie spełniających któregokolwiek z poniższych parametrów jakościowych:
a) wartość opałowa co najmniej 23 MJ/kg,
b) zawartość popiołu nie więcej niż 10%,
c) zawartość siarki nie więcej niż 0,8%;
5. biomasy stałej, której wilgotność w stanie roboczym przekracza 20%.

Podmioty eksploatujące instalacje zostały zobowiązane do wykazania za pomocą dokumentów spełnianie wymagań określonych w uchwałach. Mogą to być w szczególności: dokumentacja z badań, dokumentacja techniczna urządzenia, instrukcja dla instalatorów i użytkowników.

Zadania kontrolne w zakresie przestrzegania przepisów wprowadzonych uchwałami będą prowadzić straże gminne, wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast, inspektorzy nadzoru budowlanego, inspekcja ochrony środowiska oraz Policja – na podstawie przepisów odrębnych. Sankcje stosowane w przypadku naruszenia postanowień uchwał określone zostały w Prawie ochrony środowiska, według którego kto nie przestrzega ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale sejmiku województwa, podlega karze grzywny.

Termin wejścia w życie „uchwał antysmogowych” został ustalony na 1 maja 2018r. Wszystkie nowo instalowane po 1 maja 2018 r. kotły na paliwa stałe powinny spełniać wymagania w zakresie sezonowej sprawności i emisji zanieczyszczeń określone w rozporządzeniu Komisji UE 2015/1189. Kotły, których eksploatacja rozpoczęła się przed 1 maja 2018 r., niespełniające wymagań emisyjnych, należy wymienić do 1 stycznia 2024 r.
W przypadku kotłów, które spełniają podstawowe wymagania w zakresie emisji zanieczyszczeń na poziomie klasy 3 lub klasy 4 według normy PN-EN 303-5:2012, termin wymiany został ustalony do 1 stycznia 2028 r. Kotły 5 klasy mogą być eksploatowane dożywotnio.